تاثیر مراحل مختلف نمو میوه بر کمیت و کیفیت اسانس پوست گیاه (christm swingle.) citrus aurantifolia

به منظور بررسی اثر زمان برداشت بر کمیت و کیفیت اسانس پوست میوه مکزیکن لایم (citrus aurantifolia (christm swingle. آزمایشی در قالب طرح بلوک­های کامل تصادقی در سه تکرار طی خرداد تا مهرماه 1391 در ایستگاه تحقیقات کشاورزی حسن آباد شهرستان داراب انجام شد. به همین منظور از میوه­های گیاه طی سه مرحله: خرداد، تیر و مهر ماه برداشت و سپس پوست میوه­ها خشک و اسانس­گیری به روش تقطیر با آب صورت گرفت. ترکیبات تشکیل دهنده اسانس­ها بوسیله دستگاه های کروماتوگرافی گازی (gc) و کروماتوگرافی گازی متصل به طیف سنجی جرمی (gc/ms) مورد تجزیه و شناسایی قرار گرفتند. نتایج بررسی­ها نشان داد که تاثیر مراحل مختلف برداشت بر بازده اسانس لایم در سطح 1 درصد معنی­دار بود. بازده اسانس بر اساس درصد (w/w) به ترتیب 29/1، 64/0 و 76/0 درصد بود که بیشترین بازده اسانس از مرحله اول برداشت بدست آمد که نسبت به دو مرحله دیگر برداشت اختلاف معنی­داری نشان داد. ترکیبات تشکیل دهنده اسانس­ها نشان داد که در تمام مراحل برداشت ترکیب های: لیمونن­، بتا-پینن، ژرانیال، نرال و گاما-ترپینن ترکیب­های عمده اسانس بودند اما بیشترین درصد ترکیبات در مرحله اول برداشت یعنی خردادماه به ترتیب مربوط به لیمونن، ژرانیال و نرال (42، 5/15، 9/11 درصد) بوده که با رسیدن میوه ها درصد این ترکیبات کاهش یافته و بالعکس بتا-پینن و گاما-ترپینن (9/23 و 9/4 درصد) بیشترین ترکیبات در مرحله سوم برداشت یعنی مهرماه بود. بر اساس نتایج بدست آمده بهترین زمان برداشت برای رسیدن به حداکثر بازده اسانس، عملکرد لیمونن، ژرانیال و نرال در خردادماه و برای رسیدن به حداکثر عملکرد بتا-پینن و گاما-ترپینن در مهرماه بوده است.